Sự tích trái Sầu Riêng là truyện cổ tích Việt Nam ngợi ca tình cảm vợ chồng chung thủy, qua đó lí giải nguồn gốc ra đời của quả Sầu Riêng.
Mục lục [Ẩn]
1. Giới thiệu sự tích trái sầu riêng
Trong kho tàng truyện cổ dân gian Việt Nam, bao gồm các thể loại như thần thoại, truyền thuyết, và truyện cổ tích, có nhiều câu chuyện kể về nguồn gốc của cây trái, bánh trái, tập tục, cũng như hình sông thế núi, v.v. Những câu chuyện này tạo nên hương vị đặc biệt cho từng sự vật, gắn liền với quê hương và xứ sở.
“Sự tích trái Sầu Riêng” là một câu chuyện cổ tích kể về nguồn gốc của một loại quả nổi bật với mùi hương đặc trưng, nặng nề và nồng nàn – đó chính là trái Sầu Riêng.
Câu chuyện diễn ra vào khoảng đầu thế kỷ 19, sau khi triều đại Tây Sơn sụp đổ. Một chàng trai Việt Nam, trốn chạy khỏi sự truy nã của triều đình nhà Nguyễn, đã lưu lạc đến nước Chân Lạp. Tại đây, anh kết hôn và bắt đầu một cuộc sống mới. Sau khi vợ anh qua đời, triều đình cũng đã ngừng lệnh truy nã, anh trở về quê hương mang theo trái cây lạ, gọi là “tu rên”, như một kỷ niệm về người vợ đã mất. Anh cũng qua đời đột ngột sau ngày giỗ vợ, và giọt nước mắt của anh đã rơi vào trái “tu rên”, làm cho trái cây này trở nên đặc biệt. Người dân địa phương đã đặt tên cho trái cây ấy là “Sầu Riêng” để tưởng nhớ mối tình sâu đậm và sự cống hiến của anh trong việc tạo ra giống trái cây này.
Để hiểu rõ hơn về “Sự tích trái Sầu Riêng”, mời bạn đọc tiếp theo câu chuyện dưới đây.
2. Sự tích trái sầu riêng
Ngày xưa, vào hồi Tây Sơn khỏi nghĩa, có một chàng trẻ tuổi người vùng Đồng Nai. Chàng là người có tài cả văn lẫn võ, đã vung gươm hưởng ứng sự bất bình của thiên hạ. Chàng từng cầm quân mấy lần đánh cho tan tác thầy trò Nguyễn Ánh.
Nhà Tây Sơn mất, Gia Long vừa thắng thế trên đất nước Việt thì cũng bắt đầu giết hại những người từng theo nhà Tây Sơn.
Nhân dân trong xóm quý mến chàng, khuyên chàng trốn đi thật xa. Họ giúp tiền gạo và mọi thứ cần dùng, trong đó có cả một chiếc thuyền nhỏ để tiện đi lại.
Không muốn rơi vào tay quân địch, chàng ra đi. Ngược dòng sông Cửu Long, chàng tiến sâu vào nước Chân Lạp.
Một hôm, chàng dừng thuyền, lên bộ để mua sắm thức ăn. Chàng bước vào một quán bên đường. Trong quán có một bà mẹ ngồi ủ rũ bên cạnh một cô gái nằm mê man bất tỉnh. Đó là hai mẹ con đi dâng hương trên núi Tà Lon, về đến đây thì người con bị ốm nặng. Vốn có biệt tài về nghề thuốc, chàng đã cứu chữa cho cô gái khỏi bệnh. Sẵn có thuyền, chàng chở họ về tận nhà.
Cô gái đem lòng quyến luyến chàng. Sau một tuần chay tạ ơn Trời, Phật, mẹ nàng cho biết là Phật đã báo mộng cho hai người lấy nhau. Chàng vui vẻ nhận lời và từ đó hai vợ chồng làm ruộng, nuôi tằm, xây dựng gia đình đầm ấm.
Mười năm thoảng qua như một giấc mộng. Hai vợ chồng quấn quýt nhau như đôi chim câu. Trong vườn nhà vợ có một cây ăn quả gọi là cây “tu rên” mà ở xứ sở chàng không có. Mùa trái chín đến, vợ bổ một trái đưa cho chồng ăn. Trái “tu rên” vốn có một mùi khó chịu. Thấy chồng nhăn mặt, vợ bảo:
Chàng cứ thử ăn vào, sẽ thấy nó đậm đà như lòng thiếp vậy.
Không ngờ một ngày kia, vợ đi dâng hương Đế Thiên, Đế Thích về thì ngộ cảm. Chồng cố công chạy chữa nhưng không sao cứu kịp. Cái chết chia rẽ cặp vợ chồng một cách đột ngột.
Không thể nói hết cảnh tượng đau khổ của người chồng. Tuy cách trở âm dương, nhưng hai người vẫn gặp nhau trong mộng. Chồng hứa trọn đời sẽ không lấy một ai nữa. Còn hồn vợ thì hứa không lúc nào xa chồng.
Nghe tin Gia Long đã thôi truy nã những người thù cũ, bà con ở quê nhà nhắn tin lên bảo chàng về. Những người trong xóm cũng khuyên chàng tạm đi đâu cho khuây khỏa. Chàng đành từ giã quê hương thứ hai của mình. Trước ngày lên đường, vợ báo mộng cho chồng biết sẽ đi theo cho đến sơn cùng thủy tận.
Năm ấy, cây “tu rên” tự nhiên chỉ ra mỗi một trái. Trái “tu rên” ấy lại tự nhiên rụng vào vạt áo chàng giữa lúc chàng ra thăm cây kỷ niệm của vợ. Chàng mừng rỡ, quyết đưa nó cùng về xứ sở.
Chàng trở lại về nghề dạy học, nhưng nỗi riêng canh cánh không bao giờ nguôi. Chàng đã ươm hạt “tu rên” thành cây, đem trồng trong vườn, ngoài ngõ. Từ đấy ngoài công việc dạy học, chàng còn có việc chăm nom cây quý.
Những cây “tu rên” của chàng ngày một lớn khỏe. Lại mười năm nữa sắp trôi qua. Chàng trai ngày xưa bây giờ tóc đã lốm đốm bạc. Nhưng ông thấy lòng mình trẻ lại khi những cây mà ông bấy lâu chăm chút nay bắt đầu khai hoa kết quả. Ông sung sướng mời họ hàng, làng xóm tới nhà nhân ngày giỗ vợ và nhân thể thưởng thức một thứ trái lạ chưa hề có ở trong vùng.
Khi những trái “tu rên” được bưng ra đặt trên bàn, mọi người thoáng ngửi thấy một mùi khó chịu. Chủ nhân biết ý, đã nói đón: “Nó xấu xí, có mùi khó chịu, nhưng chính những mùi của nó ở trong lòng lại đẹp đẽ, thơm tho như mối tình đậm đà của đôi vợ chồng son trẻ”. Ông ta vừa nói vừa bổ những trái “tu rên” chia từng múi cho mọi người cùng nếm.
Đoạn, ông ta kể hết câu chuyện tình duyên xưa mà từ khi về đến nay ông đã cố ý giấu kín trong lòng. Ông kể mãi, kể mãi. Khi kể xong, ở khóe mắt con người chung tình ấy, hai giọt lệ long lanh tự nhiên nhỏ vào múi “tu rên” đang cầm ở tay. Hai giọt nước mắt ấy sôi lên trên múi “tu rên” như vôi gặp nước và cuối cùng thấm vào múi như giọt nước thấm vào lòng gạch.
Sau đám giỗ ba ngày, người đàn ông ấy bỗng không bệnh mà chết. Từ đấy, dân làng mỗi lần ăn thứ trái đó đều nhớ đến người gây giống; nhớ đến chuyện người đàn ông chung tình. Họ gọi “tu rên” bằng hai tiếng “sầu riêng” để nhớ mối tình chung thủy của chàng và nàng.
Người ta còn nói những cây sầu riêng nào thuộc dòng loại hạt có hai giọt nước mắt của chàng mới là thứ sầu riêng có trái ngon và thơm hơn các thứ khác.
3. Ý nghĩa câu chuyện sự tích trái sầu riêng
Câu chuyện "Sự tích trái sầu riêng" không chỉ giải thích nguồn gốc của loại trái cây quen thuộc mà còn chứa đựng nhiều bài học giá trị và ý nghĩa sâu sắc. Dưới đây là những ý nghĩa chính của câu chuyện:
Khiêm nhường và Nhân ái: Câu chuyện nhấn mạnh tầm quan trọng của sự khiêm nhường và lòng nhân ái. Nó cảnh báo rằng sự kiêu ngạo và thiếu tôn trọng người khác sẽ dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Giá trị nội tâm: Câu chuyện gợi ý rằng vẻ ngoài không quan trọng bằng phẩm cách và tâm hồn bên trong. Việc chăm sóc và tôn trọng người khác là điều quan trọng hơn là chỉ chú trọng vào bản thân.
Học hỏi và Sửa đổi: Nó cũng khuyến khích việc nhận thức và sửa đổi những hành vi sai trái của mình. Sự thay đổi và sự ăn năn là cách để trở thành người tốt hơn.
4. Đôi nét về trái Sầu Riêng
Trái sầu riêng, còn được gọi là "vua của các loại trái cây," là một trong những loại trái cây đặc trưng và nổi tiếng của Đông Nam Á. Đây là những thông tin cơ bản về trái sầu riêng:
Ngoại hình: Trái sầu riêng có hình dạng tròn hoặc hình bầu dục, với vỏ dày và nhọn, bao phủ bởi những gai nhọn. Vỏ của trái sầu riêng có màu xanh, vàng hoặc nâu, tùy thuộc vào loại và độ chín của trái.
Mùi hương: Một trong những đặc điểm nổi bật của sầu riêng là mùi hương mạnh mẽ và đặc trưng, có thể được mô tả là hương thơm ngậy hoặc đôi khi có thể hơi khó chịu đối với những người không quen. Mùi hương này là điểm cộng và cũng là điểm trừ của trái sầu riêng, khiến nó trở thành một món ăn yêu thích hoặc bị tránh xa tùy thuộc vào sở thích cá nhân.
Thịt trái: Bên trong vỏ, trái sầu riêng chứa nhiều múi thịt màu vàng hoặc kem. Thịt trái có kết cấu mềm mại, béo ngậy, và vị ngọt ngào, thường được mô tả là pha trộn giữa hương vị của vani, hạnh nhân, và pho mát.
Hạt: Trái sầu riêng có hạt lớn nằm bên trong múi thịt. Hạt có thể ăn được khi được nướng hoặc luộc.
👉 Từ câu chuyện sự tích trái sầu riêng, chúng ta có thể rút ra những bài học quý giá về nhân cách và đạo đức trong cuộc sống. Trái sầu riêng, với hình dáng kỳ lạ và mùi hương đặc trưng, không chỉ là một loại trái cây độc đáo mà còn là một biểu tượng của sự khiêm nhường và lòng nhân ái.