Cảm nhận khổ thơ 3 trong bài thơ Viếng lăng Bác giúp người đọc sâu sắc hơn về hình ảnh và cảm xúc của tác giả khi viếng thăm lăng Bác, từ đó khám phá lòng kính trọng, tự hào và niềm cảm hứng mạnh mẽ được thể hiện trong từng câu chữ.
Viễn Phương, trong tác phẩm “Viếng lăng Bác”, đã gửi gắm những cảm xúc chân thành và xót xa khi viết về Bác Hồ, vị cha già của dân tộc. Bài thơ chứa đựng sự tiếc thương sâu sắc và những suy tư về sự vĩnh cửu của vị lãnh tụ vĩ đại.
Vào tháng 4 năm 1976, khi từ miền Nam xa xôi ra thăm lăng Bác, nhà thơ mang trong lòng sự thành kính và xúc động. Tác phẩm “Viếng lăng Bác” ra đời phản ánh niềm kính trọng và nỗi đau của tác giả khi được viếng thăm Bác Hồ. Những cảm xúc này đặc biệt thể hiện rõ trong khổ thơ thứ ba của bài thơ.
Dù Bác Hồ đã ra đi từ năm 1969, đến năm 1976, Viễn Phương mới có dịp thăm Người. Khi thấy Bác nằm yên trong giấc ngủ vĩnh hằng, tác giả không khỏi xúc động:
“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”
Dù đã khuất, Viễn Phương vẫn cảm thấy Bác như đang trong “giấc ngủ bình yên” sau những năm tháng vất vả lo lắng cho đất nước. Cảnh vật xung quanh như ngừng lại, với ánh sáng ấm áp của những ngọn đèn bao quanh Bác. Viễn Phương liên tưởng đến ánh trăng, một người bạn tri kỉ suốt đời Bác, từ những năm tháng bị giam cầm ở Trung Quốc đến khi trở lại chiến khu Việt Bắc:
“Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”
(Vọng nguyệt)
Hay:
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”
(Cảnh khuya)
Khi nhìn Bác trong giấc ngủ, cảm xúc của Viễn Phương trở nên mãnh liệt:
“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”
Hình ảnh “trời xanh” là ẩn dụ cho sự vĩ đại và vĩnh cửu của Bác, nhưng cấu trúc “Vẫn biết… mà sao…” thể hiện sự đối lập trong cảm xúc của tác giả. Dù hiểu rằng “trời xanh” tượng trưng cho sự trường tồn, Viễn Phương vẫn không thể không cảm thấy đau xót trước sự ra đi của Bác. Đây là nỗi mất mát to lớn không chỉ đối với riêng tác giả mà còn với toàn dân tộc.
Hai khổ thơ thứ hai và thứ ba của “Viếng lăng Bác” thể hiện những cảm xúc chân thành và sâu sắc của người con miền Nam khi thăm lăng Bác Hồ. Đây cũng là tình cảm chung của tất cả người dân Việt Nam đối với vị lãnh tụ kính yêu.
Thơ ca là tiếng lòng muôn vàn sắc thái. Nếu thiếu cảm xúc, thơ chỉ là những câu chữ khô khan. Với những vần thơ của Viễn Phương, người đọc không khỏi xúc động trước nỗi đau của tác giả khi phải chia tay lăng Bác. Như đã được nhận định, “Bài thơ là một nén hương thơm mà Viễn Phương thành kính dâng lên Bác Hồ kính yêu.”
