Đàn ghi-ta của Lorca của Thanh Thảo là một tác phẩm thơ đặc sắc, kết hợp sự sâu lắng và triết lý trong việc khám phá cuộc đời và nghệ thuật của Lorca. Bài thơ không chỉ phản ánh niềm kính trọng mà còn thể hiện những quan niệm sâu sắc về nghệ thuật và số phận của người nghệ sĩ.
Mục lục [Ẩn]
Phân tích hình tượng tiếng đàn trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca
Mẫu số 1
Đàn ghi ta của Lor-ca là tiếng lòng đầy ngưỡng mộ và cảm thương cho số phận bất hạnh của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca. Bên cạnh việc tái hiện thành công hình tượng Lor-ca, Thanh Thảo còn thể hiện xuất sắc hình tượng tiếng đàn, một biểu tượng nghệ thuật giàu ý nghĩa và giá trị nghệ thuật sâu sắc.
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo chàng đỏ gắt
Hình tượng tiếng đàn trong tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca là một sáng tạo độc đáo, xuất sắc của Thanh Thảo mang nhiều ý nghĩa biểu tượng. Tiếng đàn vừa là hình ảnh biểu tượng cho Lor-ca, người nghệ sĩ bạc mệnh, vừa là biểu tượng cho nghệ thuật.
Ngay từ khổ thơ đầu, người đọc đã được bước vào một không gian đậm chất Tây Ban Nha, với tiếng đàn ghi ta, niềm tự hào của xứ sở bò tót. Hình ảnh áo choàng đỏ gắt - áo choàng khoác trên mình những võ sĩ đấu bò - tượng trưng cho Tây Ban Nha. Tiếng đàn vốn thuộc về trường thính giác, nhưng dưới cái nhìn của Thanh Thảo, nó đã được hữu hình hóa tựa như những bọt nước. Bọt nước gợi lên hình ảnh của những âm thanh tròn trịa, trong trẻo, thanh khiết nhưng đồng thời cũng gắn liền với sự mong manh, dễ vỡ, giống như chính cuộc đời ngắn ngủi của Lor-ca.
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
Tiếng hát vô tư, chìm đắm trong nghệ thuật của Lor-ca đã khiến cho người nghệ sĩ phải chịu một cái chết vô cùng đột ngột và bất ngờ.
Hình tượng tiếng đàn được xuất hiện nhiều lần trong bài thơ:
Tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
Tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
Tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
Tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
Tiếng đàn ghi ta ở đây được thể hiện với vô vàn cung bậc khác nhau: khi là âm thanh vui tươi, khi là âm thanh chia cắt, tan vỡ, khi là âm thanh của cái chết, khi là giai điệu của tình yêu. Thanh Thảo đã sáng tạo một loạt các hình ảnh dựa trên cơ chế ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Tiếng đàn ghi ta là sự hài hòa của rất nhiều trạng thái cảm xúc. Trước hết, đó là cảm xúc của Lor-ca. Cuộc đời Lor-ca như tiếng ghi ta, những âm thanh, cung bậc của nó khi réo rắt về niềm yêu đời thiết tha, khi hùng tráng, mạnh mẽ về những ngày tháng chiến đấu sôi nổi, khi trầm lắng, đau buồn về khoảnh khắc phải chia lìa sự sống.
Bài thơ khép lại bằng âm thanh “li-la li-la li-la…”, âm thanh đó chứng tỏ sự bất tử của Lor-ca trong cuộc đời cũng như trong lòng mọi người, đúng theo quy luật “Thác là thể phách, còn là tinh anh”.
Những âm thanh ấy cũng là biểu hiện dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả. Tác giả đã sống cùng với khoảnh khắc cận kề cái chết của Lor-ca, niềm tiếc thương đau đớn, chua xót, sự ngưỡng mộ và tôn vinh được đan kết hài hòa vào những cung bậc thanh âm của tiếng đàn ghi ta.
Cùng với hình tượng người nghệ sĩ, tiếng đàn đã góp phần tạo nên thành công cho Thanh Thảo. Tiếng đàn cùng hình tượng người nghệ sĩ hòa quyện vào nhau, tạo nên đời sống tinh thần của Lor-ca và nghệ thuật đẹp đẽ mà ông đã để lại cho hậu thế. Tiếng đàn đan cài, hòa quyện nhưng vẫn vô cùng tách bạch, thể hiện những quan niệm sâu sắc về nghệ thuật của Thanh Thảo.
Mẫu số 2
Đàn ghi ta của Lor-ca là tiếng lòng đầy ngưỡng mộ và cảm thương cho số phận bất hạnh của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca. Thanh Thảo không chỉ tái hiện thành công hình tượng Lor-ca mà còn thể hiện xuất sắc hình tượng tiếng đàn, một biểu tượng nghệ thuật giàu ý nghĩa và giá trị.
Hình tượng tiếng đàn trong tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca là một sáng tạo độc đáo, xuất sắc của Thanh Thảo mang nhiều ý nghĩa biểu tượng. Tiếng đàn vừa là hình ảnh biểu tượng cho Lor-ca, người nghệ sĩ bạc mệnh, vừa là biểu tượng cho nghệ thuật.
Ngay từ khổ thơ đầu, người đọc đã được bước vào một không gian đậm chất Tây Ban Nha, với tiếng đàn ghi ta – niềm tự hào của Tây Ban Nha – cùng hình ảnh áo choàng đỏ gắt của những võ sĩ đấu bò tót, một biểu tượng của đất nước này. Tiếng đàn vốn thuộc về trường thính giác, nhưng dưới cái nhìn của Thanh Thảo, nó đã được hữu hình hóa tựa như những bọt nước. Bọt nước gợi ra hình ảnh của những âm thanh tròn trịa, trong trẻo, thanh khiết, nhưng đồng thời cũng gắn liền với sự mong manh, dễ vỡ, như chính cuộc đời ngắn ngủi của Lor-ca.
Tiếng hát vô tư, chìm đắm trong nghệ thuật của Lor-ca đã dẫn đến một cái chết vô cùng đột ngột, bất ngờ.
Hình tượng tiếng đàn xuất hiện nhiều lần trong bài thơ:
Tiếng ghi ta nâu, bầu trời cô gái ấy
Tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
Tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
Tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy
Tiếng đàn ghi ta được thể hiện với vô vàn cung bậc khác nhau. Khi là âm thanh vui tươi, khi là âm thanh chia cắt, tan vỡ; lúc là âm thanh của cái chết, khi lại là giai điệu của tình yêu. Thanh Thảo đã sáng tạo một loạt các hình ảnh dựa trên cơ chế ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Tiếng đàn ghi ta là sự hài hòa của rất nhiều trạng thái cảm xúc. Trước hết, đó là cảm xúc của Lor-ca. Cuộc đời Lor-ca như tiếng ghi ta, những âm thanh và cung bậc của nó khi réo rắt về niềm yêu đời thiết tha, khi hùng tráng, mạnh mẽ về những ngày tháng chiến đấu sôi nổi, lúc lại trầm lặng, đau buồn về khoảnh khắc phải chia lìa sự sống.
Bài thơ khép lại bằng âm thanh "li-la li-la li-la...," âm thanh đó chứng tỏ sự bất tử của Lor-ca trong cuộc đời cũng như trong lòng mọi người, đúng theo quy luật "Thác là thể phách, còn là tinh anh."
Những âm thanh ấy cũng biểu hiện dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả. Tác giả đã sống cùng với khoảnh khắc cận kề cái chết của Lor-ca, niềm tiếc thương đau đớn, chua xót, sự ngưỡng mộ tôn vinh được đan kết hài hòa vào những cung bậc thanh âm của tiếng đàn ghi ta.
Cùng với hình tượng người nghệ sĩ, tiếng đàn đã góp phần tạo nên thành công cho Thanh Thảo. Tiếng đàn cùng hình tượng người nghệ sĩ đan cài, hòa quyện vào nhau. Tiếng đàn chính là đời sống tinh thần của Lor-ca và nghệ thuật đẹp đẽ mà ông đã để lại cho hậu thế. Tiếng đàn đan cài, hòa quyện mà vẫn vô cùng tách bạch, thể hiện những quan niệm sâu sắc về nghệ thuật.
Mẫu số 3
Thanh Thảo, nhà thơ nổi tiếng với những suy tư và trăn trở về các vấn đề xã hội, mang đến một phong cách thơ phong phú và triết lý. “Đàn ghi-ta của Lor-ca” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, thể hiện sự kết hợp giữa cảm xúc sâu lắng và hình thức nghệ thuật sáng tạo.
Tác phẩm được viết vào năm 1979, là sự kết tinh từ lòng kính trọng và cảm phục của Thanh Thảo dành cho Lor-ca. Bài thơ nhanh chóng tạo được ấn tượng sâu sắc trong văn học Việt Nam nhờ nội dung nhân văn và hình thức nghệ thuật độc đáo.
Tựa đề bài thơ, “Đàn ghi-ta của Lor-ca”, không chỉ là nhạc cụ truyền thống Tây Ban Nha mà còn là biểu tượng nghệ thuật của quốc gia này. Lor-ca, nhà thơ, nhạc sĩ, họa sĩ và nhà viết kịch nổi tiếng, đã thúc đẩy nhiều đổi mới trong nghệ thuật. Nhan đề này khẳng định Đàn ghi-ta của Lor-ca là biểu tượng cho những đổi mới nghệ thuật mà Lor-ca đã tạo ra.
Thanh Thảo đã sử dụng câu thơ của Lor-ca làm lời đề từ cho bài thơ, thể hiện tình yêu nghệ thuật say mê của Lor-ca cũng như lòng yêu mến quê hương của ông. Lời đề từ cũng phản ánh quan điểm nhân văn trong sáng tạo nghệ thuật, rằng những cách tân của ông không nên cản trở thế hệ sau.
Mở đầu tác phẩm Lor-ca xuất hiện cùng với tiếng đàn bọt nước:
những tiếng đàn bọt nước
Tây ban Nha áo choàng đỏ gắt
Bài thơ bắt đầu với hình ảnh tiếng đàn và bọt nước, không chỉ gợi ra âm thanh mà còn làm nổi bật sự nghiệp và số phận nghệ thuật của Lor-ca. Hình ảnh bọt nước gợi ra vẻ đẹp và sự mong manh, trong khi hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” liên hệ đến văn hóa Tây Ban Nha và đấu trường chính trị, nghệ thuật.
Câu thơ thứ hai, nhắc trực tiếp đến quê hương của người nghệ sĩ Lor-ca. Gắn liền với địa danh Tây Ban Nha- với hình ảnh Lor-ca là hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” mang nhiều nét nghĩa: trước hết về nghĩa thực, gợi ra phông nền văn hóa của đất nước Tây Ban Nha với những trận đấu bò tót nổi tiếng, đẫm máu; nhưng đồng thời cũng gợi nhắc chúng ta đến tính chất dữ dội của một đấu trường đặc biệt- đấu trường chính trị và đấu trường nghệ thuật. Nếu như câu thơ đầu gợi ra vẻ đẹp bi kịch cũng như sinh mệnh ngắn ngủi của người nghệ sĩ, thì câu thơ sâu đã khắc họa sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ. Âm thanh tiếng đàn li la li la vang vọng trong không gian để đưa người đọc đến với hành trình vươn tới lí tưởng của người nghệ sĩ:
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
Hành trình của Lor-ca được miêu tả qua những hình ảnh mạnh mẽ, thể hiện sự kiên trì và đam mê nghệ thuật của ông, dù phải đối mặt với khó khăn và cô đơn. Sự đối lập giữa sự sống và cái chết, giữa tự do và bạo lực, thể hiện sự tàn bạo của chế độ độc tài và nỗi đau của Lor-ca.
Không đi sâu vào từng tiểu tiết cuộc đời Lor-ca, Thanh Thảo nhấn đậm ngòi bút vào cái chết bi tráng của chàng. Bốn câu thơ đầu là sự đối lập giữa sống và chết:
Tây Ban Nha
Hát nghêu ngao
Bỗng kinh hoàng
Áo choàng bê bết đỏ
Dù Lor-ca đã hy sinh, sức sống của ông không bị tắt lịm. Những âm điệu của tiếng ghi-ta trong bài thơ tiếp tục vang vọng, là biểu tượng cho tình yêu nghệ thuật và sự sống bất diệt của Lor-ca. Thanh Thảo đã khéo léo thể hiện rằng dù cơ thể của Lor-ca đã ra đi, nhưng tiếng đàn và lý tưởng của ông sẽ sống mãi với hậu thế.
Mẫu số 4
"Đàn ghi ta của Lor-ca" của Thanh Thảo không chỉ là một bài thơ tôn vinh Lor-ca, người nghệ sĩ thiên tài với số phận bất hạnh, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc với hình tượng tiếng đàn đầy ý nghĩa. Thanh Thảo đã thành công trong việc tái hiện hình ảnh Lor-ca và tạo nên một biểu tượng nghệ thuật độc đáo thông qua tiếng đàn ghi ta.
Ngay từ khổ thơ đầu tiên, người đọc đã bị cuốn hút vào không gian đậm chất Tây Ban Nha với hình ảnh tiếng đàn ghi ta. Tiếng đàn là niềm tự hào của Tây Ban Nha, gắn liền với hình ảnh áo choàng đỏ gắt của các võ sĩ đấu bò. Thanh Thảo đã tài tình biến tiếng đàn, vốn là âm thanh, trở thành những bọt nước hữu hình, biểu tượng cho những âm thanh trong trẻo, tinh khiết nhưng cũng mong manh, dễ vỡ như cuộc đời ngắn ngủi của Lor-ca.
Tiếng hát vô tư, đầy đam mê nghệ thuật của Lor-ca đã dẫn đến cái chết đột ngột và đầy bất ngờ của ông. Hình ảnh tiếng đàn trong bài thơ xuất hiện nhiều lần, mỗi lần mang một cung bậc cảm xúc khác nhau.
Tiếng đàn ghi ta được Thanh Thảo diễn tả với vô vàn cung bậc: khi vui tươi, khi chia cắt, tan vỡ, khi là âm thanh của cái chết, khi là giai điệu của tình yêu. Thanh Thảo đã khéo léo tạo nên các hình ảnh dựa trên cơ chế ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, thể hiện sự hòa quyện của nhiều trạng thái cảm xúc.
Cuộc đời Lor-ca được Thanh Thảo ví như tiếng ghi ta, mang nhiều cung bậc: lúc yêu đời thiết tha, lúc hùng tráng mạnh mẽ trong những ngày tháng chiến đấu, lúc trầm lắng, đau buồn khi phải chia lìa sự sống.
Bài thơ khép lại bằng âm thanh "li-la li-la li-la…" biểu tượng cho sự bất tử của Lor-ca, theo quy luật "Thác là thể phách, còn là tinh anh". Những âm thanh này cũng biểu hiện dòng cảm xúc mãnh liệt của tác giả, sống cùng khoảnh khắc cận kề cái chết của Lor-ca, với niềm tiếc thương đau đớn, chua xót và sự ngưỡng mộ tôn vinh.
Tiếng đàn và hình tượng Lor-ca hòa quyện tạo nên thành công cho Thanh Thảo. Tiếng đàn là biểu tượng cho đời sống tinh thần của Lor-ca và nghệ thuật đẹp đẽ mà ông để lại cho hậu thế. Những âm thanh ấy thể hiện những quan niệm sâu sắc về nghệ thuật, đan cài, hòa quyện nhưng vẫn vô cùng tách bạch, làm nên giá trị độc đáo của bài thơ.
👉 Đàn ghi-ta của Lorca không chỉ là một bài thơ ca ngợi tài năng và số phận bi tráng của Lorca, mà còn là một tác phẩm phản ánh sâu sắc triết lý về nghệ thuật và cuộc sống. Thanh Thảo đã tinh tế truyền tải sự kính trọng và nỗi xót thương đối với một nghệ sĩ vĩ đại, đồng thời khẳng định sức sống bất diệt của nghệ thuật.
