Câu hỏi 1:
“Những ngôi sao xa xôi” được sáng tác trong hoàn cảnh nào?
Trả lời:
- Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” là một trong những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, viết vào năm 1971, trong thời kỳ cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra căng thẳng. Lúc đó, tác giả cũng đang làm phóng viên chiến đấu tại Trường Sơn.
- Tác phẩm đã được đưa vào tuyển tập “Nghệ thuật truyện ngắn thế giới”, xuất bản tại Mỹ.
Câu hỏi 2:
Nêu ý nghĩa nhan đề của tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”.
Trả lời:
- Hình ảnh những ngôi sao trong hồi tưởng của Phương Định gợi lên một tâm hồn trong sáng và khát vọng hòa bình.
- Những ngôi sao xa xôi biểu trưng cho ánh sáng đẹp và dịu dàng, không quá rực rỡ nhưng vẫn lung linh, như hình ảnh của những cô gái thanh niên xung phong thời chống Mỹ, với phẩm chất tâm hồn cao đẹp. Họ được ví như những ngôi sao mãi tỏa sáng trên bầu trời quê hương.
- Nhan đề mang nét lãng mạn, đặc trưng của văn học thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, với các hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng, như “Mảnh trăng cuối rừng” (Nguyễn Minh Châu) hay “Khoảng trời và hố bom” (Lâm Thị Mỹ Dạ).
Câu hỏi 3:
Tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” được kể theo ngôi thứ mấy? Tác dụng của việc kể theo ngôi đó là gì?
Trả lời:
- Truyện được kể từ ngôi thứ nhất, với nhân vật kể chuyện là Phương Định, cũng là nhân vật chính của tác phẩm.
- Việc lựa chọn ngôi kể này giúp tác giả dễ dàng thể hiện thế giới tâm hồn, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật. Câu chuyện trở nên chân thực và sinh động hơn khi được kể từ góc nhìn của một người trong cuộc. Điều này làm cho độc giả dễ tin tưởng vào câu chuyện hơn, đồng thời làm nổi bật thế giới nội tâm của các cô gái thanh niên xung phong trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, nhất là qua góc nhìn của một cô gái trẻ với những kỷ niệm đẹp về thời thiếu nữ.
Câu hỏi 4:
Nêu hoàn cảnh sống và làm việc của những nữ thanh niên xung phong trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”.
Trả lời:
-Hoàn cảnh sống: Ba cô gái thanh niên xung phong sống và làm việc trên một cao điểm trọng điểm, trong một cái hang dưới chân cao điểm. Địa hình nơi đây thường xuyên bị bom đạn phá hoại.
-Công việc:
+ Họ làm việc trên cao điểm ban ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bị máy bay địch đánh phá. Đôi khi, họ bị bom vùi lấp.
+ Sau mỗi trận bom, họ phải lên ngay khu vực bị tàn phá để đo lường và ước tính khối lượng đất đá bị đào xới, kiểm tra và đánh dấu các quả bom chưa nổ, và sau đó thực hiện nhiệm vụ phá bom. Công việc diễn ra trong điều kiện đất bốc khói, không khí căng thẳng, máy bay vẫn bay ầm ầm, và tinh thần họ luôn phải căng thẳng, bởi vì hiểm nguy luôn hiện hữu.
